Aminokislotalar nädip tapyldy

Aminokislotalar möhüm, ýöne esasy belok birligidir we olarda amin topary we karboksil topary bar.Habarçy RNK (mRNA) terjimesini ýeňilleşdirýän belok funksiýalaryny sazlamagy öz içine alýan gen aňlatma prosesinde giň rol oýnaýarlar (Scot et al., 2006).

Tebigatda ýüze çykarylan aminokislotalaryň 700-den gowrak görnüşi bar.Olaryň hemmesi diýen ýaly α-aminokislotalar.Olarda tapyldy:
• bakteriýalar
• kömelekler
• suwotular
• ösümlikler.

Aminokislotalar peptidleriň we beloklaryň möhüm düzüm bölekleridir.Pigrimi möhüm aminokislotalar durmuş üçin örän möhümdir, sebäbi düzüminde peptidler we beloklar bar we ýerdäki ähli janly-jandarlaryň gurluşy bolup durýar.Belok sintezi üçin ulanylýar.Aminokislotalar genetika tarapyndan dolandyrylýar.Käbir adaty bolmadyk aminokislotalar ösümlik tohumlarynda bolýar.
Aminokislotalar belok gidroliziniň netijesidir.Asyrlaryň dowamynda aminokislotalar, esasanam iň uly başarnyklara we sabyrlylyga eýe bolan we işlerinde täzelikçi we döredijilikli ýokary derejeli himikleriň we biohimikleriň üsti bilen dürli usullar bilen tapyldy.

Belok himiýasy köne, käbirleri müňlerçe ýyl ozal döräpdir.Ueelim taýýarlamak, peýnir öndürmek we hatda goňuň süzülmesi arkaly ammiak tapylmagy ýaly amallar we tehniki goşundylar asyrlar mundan ozal bolupdy.Wagtyň geçmegi bilen 1820-nji ýyla öňe giden Braconnot, jelatinden göni glisin taýýarlady.Beloklaryň krahmal ýaly hereket edýändigini ýa-da kislotalardan we şekerden ýasalandygyny anyklamaga synanyşýardy.

Şol döwürde ösüş haýal bolsa-da, şondan bäri köp tizlik gazandy, belok düzüminiň çylşyrymly prosesleri şu güne çenli doly açylmady.Emma “Braconnot” şular ýaly gözegçilikleri ilkinji gezek başlaly bäri köp ýyl geçdi.

Aminokislotalary seljermekde we täze aminokislotalary tapmakda has köp zat açylmaly.Belok we aminokislotalar himiýasynyň geljegi biohimiýada ýatyr.Bu ýerine ýetirilenden soň, diňe aminokislotalar we beloklar baradaky bilimlerimiz doýar.Şeýle-de bolsa, bu günüň ýakyn wagtda gelmezligi ähtimal.Bularyň hemmesi aminokislotalaryň syryna, çylşyrymlylygyna we güýçli ylmy gymmatyna goşant goşýar.